Peršun je veoma zdrava ali i ukusna začinska biljka koju danas mnogi proizvođači uspješno gaje. Ovo je biljka koja vrlo dobro opstaje u hladnim uslovima. Štaviše peršun može da izdrži mraz i temperaturu čak do minus 20 stepeni. Magistar agronomije Milica Vujačić govori o gajenju peršuna na otvorenom, ali i u plasteniku.
– Osnovni uslov za postizanje visokih, stabilnih i kvalitetnih prinosa peršuna jeste zemljište. Zemljište za peršun mora biti srednje lako, duboko, plodno i rastresito. Traži optimalnu reakciju zemljišta od 6 do 8 pH vrijednosti. Sjeme peršuna niče na temperaturi od 2 stepena, a optimalna temperature za rast listova i korijena iznosi 18 stepeni. Mlade biljke mogu da podnesu mrazeve i do -10 stepeni. Uspješno prezimljava jer u fazi obrazovanog zadebljalog korijena može da izdrži mraz do - 20 stepeni – ističe Vujačić.
Ona navodi da peršun ima povećane potrebe za svjetlošću, te se pri nedostatku svjetlosti smanjuje sadržaj eteričnog ulja.
– Najviše vode peršun zahtijeva u fazi nicanja i intenzivnog rasta lisne rozete. Precizne norme đubriva mogu da se odrede tek na osnovu rezultata hemijske analize zemljišta. Nakon rasturanja mineralnog đubriva zemljište se ore – kaže Vujačić.
Vujačić govori i o gajenju peršuna u plastenicima.
– U zaštićenom prostoru peršun se može proizvoditi direktno sjetvom ili iz kontejnerskog rasada. Uspješniji, sigurniji i stabilniji prinos lisnatog peršuna jeste iz kontejnerskog rasada, odnosno rasada zaštićenog korijena. Prvo se pristupa punjenju saća kontejnera odgovarajućim supstratom i oblikovanju površine supstrata. Nakon toga slijedi sjetva. U svaku ćeliju saća treba posijati po dvije do tri sjemenke, a nakon nicanja ostaviti po jednu najrazvijeniju biljku. U toku proizvodnje rasada peršuna potrebno je redovno provjetravati i pravovremeno navodnjavati. Pred sadnju se prestaje sa navodnjavanjem radi lakšeg vađenja rasada sa supstratom. Prestanak navodnjavanja traje toliko dugo koliko je potrebno da se supstrat odvoji od saća – kaže Vujačić.
Vujačić ističe da sjetva peršuna najčešće se obavlja u rano proljeće.
– Februar ili mart pogodni su za sjetvu ove biljke. Međutim, peršun se može sijati i kao jesenja kultura. Pa je se tako sjetva kontejnerskog rasada u tunelima obavlja i u periodu od avgusta do septembra, a sadi se u periodu od oktobra do novembra da bi mogao da se bere u toku zime. Na prethodno pripremljeno zemljište odnjegovani rasad se sadi na rastojanju 20x5 centimetara. Prinos je 1.400 do 1.900 vezica na 100 kvadrata – kazala je Vujačić.
Korijen peršuna proizvedenog na njivi potrebno je izvaditi krajem avgusta kada postigne masu 30 do 60 grama, kaže Milica Vujačić.
– Izvađeni korijen treba saditi u zemljište bogato organskom materijom na rastojanju 10-12x5-8 centimetara. Nakon sadnje potrebno je održavati temperaturu 10-15 stepeni uz intenzivno provjetravanje. Navodnjavanje treba da bude umjereno i tom prilikom treba voditi računa da ne dođe do kvašenja nadzemne mase. Na račun rezervne materije korijena brzo se formiraju listovi. Prvu berbu listova možemo obaviti već nakon 35-40 dana. Prinos listova je veći 5-20 procenata od mase posađenog korijena pri pospješivanju – kaže Vujačić.
A.D.

---